تهیه نقشه‌های خطر احتمال و حساسیت سیل با استفاده از روش نسبت فراوانی ‏در حوزه آبخیز پل دوآب شازند

نویسندگان

  • حمید دارابی دانشجوی دکتری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
  • مهدی مردیان دانشجوی دکتری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
  • کاکا شاهدی دانشیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
چکیده مقاله:

به‌دلیل کمبود اطلاعات در اکثر حوزه‌­های آبخیز، بسیاری از محققین برای مطالعات هیدرولوژیکی و سیل­‌خیزی به استفاده از تجزیه و تحلیل‌­های مکانی در سیستم اطلاعات جغرافیایی روی آورده‌­اند. پژوهش حاضر به‌منظور تهیه نقشه‌های احتمال و حساسیت سیل با استفاده از روش نسبت فراوانی، از پارامتر­های طبقات ارتفاعی، درصد شیب، انحنای زمین، شاخص رطوبت توپوگرافی، توان آبراهه، میانگین بارندگی، فاصله از رودخانه، سنگ‌­شناسی، نوع خاک و کاربری اراضی در حوزه آبخیز پل­ دوآب شازند انجام شد. ابتدا نقشه رقومی تمامی پارامتر­ها با استفاده از نرم‌­افزارهای Arc GIS 10.1 و SAGA GIS 2 با فرمت رستری تهیه شدند. برای تهیه نقشه کاربری اراضی از تصویر ماهواره IRS-1C و نرم‌افزار ENVI 4.8 و الگوریتم حداکثر احتمال استفاده شد. سپس موقعیت جغرافیایی 95 نقطه سیل­‌گیر در منطقه بر اساس اطلاعات سیلاب­‌های اردیبهشت ماه 1382، اردیبهشت ماه 1383 و اسفند ماه 1383 تهیه شد. نقاط به‌صورت تصادفی به گروه‌­هایی متشکل از 67 نقطه (70 درصد) و 28 نقطه (30 درصد) به‌ترتیب برای واسنجی و اعتبار­سنجی تقسیم شدند. مجموعه نقاط گروه واسنجی به‌عنوان متغیر وابسته و پارامتر­های تاثیرگذار بر سیل به‌عنوان متغیر­ مستقل به روش نسبت فراوانی معرفی شدند. سپس احتمال رخداد سیل برای هر طبقه از هر پارامتر­ها محاسبه شد. در نهایت وزن­‌های به‌دست­ آمده برای هر طبقه در سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) در لایه‌­های مربوطه اعمال شده و با استفاده از توابع روی­‌هم­‌گذاری، نقشه­‌های حساسیت و احتمال سیل منطقه مورد مطالعه به‌دست آمد. بر اساس نقشه پتانسیل، منطقه به پنج طبقه با حساسیت خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم و خیلی کم تقسیم شد. نتایج هیستوگرام ارزیابی روش نسبت فراوانی نشان داد که احتمال حضور نقاط سیل­‌گیر گروه اعتبارسنجی داده‌­ها در طبقه خیلی زیاد برابر با 67.86 درصد و برای طبقه خیلی کم این عدد برابر با صفر می­‌باشد. بنابراین هیستوگرام مربوطه تاییدکننده روش نسبت فراوانی در تهیه نقشه حساسیت سیل در منطقه مورد پژوهش می­‌باشد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی حساسیت به سیل حوضه آبخیز تالار با استفاده از مدل نسبت فراوانی احتمالاتی

سیل می‌تواند تأثیر مخربی بر حوضه‌های آبخیز و زندگی انسان داشته باشد، بنابراین برای مدیریت سیل نیاز به آگاهی از وضعیت مناطق سیل‌گیر می‌باشد. این تحقیق جهت ارزیابی حساسیت به سیل حوضه آبخیز تالار با وسعت 2067 کیلومتر مربع انجام شده است. بدین منظور از فراسنج‌های طبقات ارتفاعی، شیب زمین، انحنای زمین، شاخص رطوبت توپوگرافی، قدرت رود، میانگین بارندگی، فاصله از رودخانه، گروه هیدرولوژیکی خاک، حداکثر عمق ...

متن کامل

ارزیابی مدل آنتروپی شانون در تهیه نقشه حساسیت و احتمال به وقوع سیل در حوزه آبخیز هراز

  یکی از راهکارهای اساسی جهت کاهش خسارت جانی و مالی ناشی از سیل، تهیه نقشه های حساسیت به وقوع سیل می باشد. در این تحقیق از مدل آنتروپی شانون (SE) که مدلی آماری و دو متغیره می‌ باشد، جهت تهیه نقشه‌های حساسیت به وقوع سیل استفاده شده است. در این تحقیق 211 موقعیت نقاط سیلابی آماده گردید. از 211 موقعیت، 70 درصد آن جهت مدلسازی و تهیه نقشه استفاده گردید. از 30 درصد باقی مانده که به صورت تصادفی تهیه...

متن کامل

ارزیابی مدل آنتروپی شانون در تهیه نقشه حساسیت و احتمال به وقوع سیل در حوزه آبخیز هراز

یکی از راهکارهای اساسی جهت کاهش خسارت جانی و مالی ناشی از سیل، تهیه نقشه های حساسیت به وقوع سیل می باشد. در این تحقیق از مدل آنتروپی شانون (se) که مدلی آماری و دو متغیره می باشد، جهت تهیه نقشه های حساسیت به وقوع سیل استفاده شده است. در این تحقیق 211 موقعیت نقاط سیلابی آماده گردید. از 211 موقعیت، 70 درصد آن جهت مدلسازی و تهیه نقشه استفاده گردید. از 30 درصد باقی مانده که به صورت تصادفی تهیه شدند ...

متن کامل

پهنه‌بندی حساسیت خطر زمین لغزش با استفاده از مدل نروفازی در حوزه آبخیز واز

  In this study, Neuro-Fuzzy model was used to prepare the map of Vaz watershed landslide susceptibility in GIS environment. Location of landslides occurred in the study area was determined through interpretation of aerial photographs and the field monitoring. In the nextstep, factors affecting landslide occurrence such as altitude, lithology, slope, aspect, distance to drainage, distance to ro...

متن کامل

طبقه¬بندی زیرحوضه¬ها بر اساس پارامتر¬های مورفومتریک با استفاده از تحلیل¬های خوشه¬ای در حوضه¬آبخیز پل¬دوآب شازند

آنالیز مورفومتریک توصیفی کمّی از ویژگی­های هندسی حوضه آبخیز را به منظور درک بهتر شرایط مورفولوژیکی فراهم می­کند. این ویژگی­ها در حوضه­های فاقد آمار مهمترین نقش را در برآوردهای هیدرولوژی دارند. تعیین و تشخیص شباهت­ بین زیرحوضه­های آبخیزِ فاقد آمار، با ویژگی­های مورفولوژیک مشابه، کمک می­کند که عملیات­ حفاظت آب و خاک به عنوان روشی برای اجرای هماهنگ در بین زیرحوضه­ها انجام شود. در تحقیق حاضر، تکنیک­ه...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 8  شماره 1

صفحات  68- 79

تاریخ انتشار 2016-03-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023